- Jezu – Ecce homo!
Kur shkova në burimet e lumit Jordan, të ujrave që shkojnë për në Detin e Vdekur, atje ku shenjti Gjon Pagëzori (Jean Baptiste) i tha Jezu Krishtit se «Ti je i zgjedhuri i Zotit», u habita me atë vend … Read more - “Pyetsori i Prustit
Pyetsori i Prustit. Një intervistë kohë më parë me gazetaren Dhurata Hamzai ——- Luan Rama: Margarite Durasin e adhurova sapo lexova: “Hiroshima mon amour”! Shkrimtari dhe përkthyesi i letërsisë franceze dhe jo vetëm, rrëfen filozofinë e jetës së tij. … Read more - Nëna ime dhe Monaliza
Ishte dita ime e fundit në Tiranë. Të nesërmen do nisesha. Shiu që sapo kishe rënë e kishte pastruar ajrin e atmosferës dhe një tufë resh mbi qiellin e kaltër që dukeshin nga xhamat e ballkonit shndrisnin nga një … Read more - Traktati i Tolerancës – Volter
“Traktati i tolerancës”: Një himn kundër fanatizmit fetar I shkruar në vitin 1763 nga Volter “Traktati i tolerancës” është kthyer në bestseller jo vetëm në Francë pas ngjarjeve në revistën satirike “Charlie Hebdo”. Revisit “Saras”. “Toleranca dhe harmonia fetare, … Read more - Udhëtimi i të vdekurit Volter
Jo rrallë, në shumë takime, kafeneja poshtë shtëpisë së Volterit, buzë Senës në Paris, në Quai Voltaire, më është bërë intime. Një vend i rastësishëm pikëtakimi shqiptarësh e ku i përhershëm është dhe piktori Zamir Mati. Sipër kokave tona … Read more - Intervistë me Mark Simoni, MAPO
PYETSOR PER LUAN RAMËN – A mendoni se kulturologjia dhe dijet kanë domosdoshmërinë e tyre në letërsi, si dimensione njohjesh, pa rënë në grackën e manjerave. – Sigurisht, kultura e një shkrimtari është tepër e rëndësishme në aventurën e … Read more - 20 shkurt, një copë betoni…
Këto fotografi në gazetën franceze «Liberation» më kthyen sot 30 vjet më parë në vitet kur dhe në Shqipëri binte Muri i Berlinit. Mbaj mend kur atë pasdite të 20 shkurtit të vitit 1991 , pasi pashe si tërhiqej … Read more - Bukinistët buzë Senës
(chronique parisienne) Bukinistët e Parisit janë kthyer në një lloj embleme midis shumë emblemash të tjera që ka Parisi e që në fakt janë kthyer në emblema botërore, pasi dhe bukinistët e Senës, ka disa vite që janë regjistruar … Read more - Nina Mula- “Andante cantabile”
In mémoriam për sopranon Nina Mula Ti sapo kishe shkuar në atë prag ditëlindjesh, ashtu symbyllur, dhe s’di pse një çast mendova për romanin që kisha lexuar vite më parë të shkrimtares franceze Margarite Duras “Moderato cantabile”. E … Read more - Një “Dianë” franceze ndër malet shqiptare
“Sipas një legjende malazeze apo shqiptare, djalli po kalonte nëpër botë. E kishin caktuar që të ndante malet mbi dhé. Duke kaluar nga këto anë, thesi që mbante plot gurë u ça dhe rreth e rrotull vendi u mbush … Read more - Puntori i palodhur i gjuhës
Profesor Remzi Pernaska sapo ishte kthyer nga Shqipëria nga një konferencë shkencore e organizuar mbi veprën e tij nga universiteti «Aleksandër Xhuvani» i Elbasanit me pjesmarrjen e disa akademikëve shqiptarë, kur ne u takuam në cepin e sheshit «Denfert … Read more - The nobelist Peter Handke – writer who justifies crime
(Më poshtë në shqip) —— The cancellation of “Journey to the land of sounds” show, a drama written by Austrian writer Peter Handke, by the director of The Comédie-Française, Marcel Bozonnet, has stirred a great debate among European intellectuals … Read more - Mitterand -La femme de l’ombre – Gruaja në hije
Zëri i Anne Pingeot, në regjistrimet e një gazetari dhe historiani J. N. Jeanney dhe transmetuar nga Radio-France ishte i shtruar, ashtu siç tregohen gjithë historitë e dashurisë, të një dashurie që djeg ende. 73 vjeçare, ajo donte t’i … Read more - Josephine Baker : J’ai deux amours!
Josephine Baker: «J’ai deux amours!» Emrin e Josephine Baker e dëgjova pë herë të parë nga Jusuf Vrioni. Ishim ftuar për darkë të dy, bashkë me gratë tona nga një miku i tij industrialist jashtë Parisit, në një shtëpi … Read more - Sytë e Salaminës
Në Salaminë. Një vlerësim i thjeshtë për një kontribut modest… Cmimi “Aleksandri i Madh”. Gëzohem që me ktë cmim u vlerësuan ndër personalitete ndërkombëtare dhe Francesco Altimari, Përparim Kabo dhe Muharrem Kurti… Cmim me të cilin janë vleresuar vite … Read more - Një epokë brenda një romani – “15 ditë prilli”
– Një shënim i shkurtër për romanin e Anisa Markarian ———– Në kopertinën e romanit të saj të parë, Anisa Markarian veç të tjerash shkruan: «… Jam banorja e dashuruar në qytetin-bunker. Jam intelektualja e asfiksuar nga despotizmi ideologjik. … Read more - Frojdi – tributë e gjeniut
„Acheronta movebo“ – “Edhe ferrin do ta trazoj” Në dorëshkrimin e veprës së tij madhore „Interpretimi i ëndrave”, Frojdi kishte shkruar anash termat latine: „Acheronta movebo“ – që do të thotë „Edhe ferrin do ta trazoj“. Dhe jo më … Read more - Një kronikë anglosaksone në Paris
(Dorëshkrimi i një libri të ri shkruar në kohë Covidi) Tridhjetë vjet që kam banuar në lagje të ndryshme të Parisit kanë bërë që jo rrallë të ndeshja gjurmët e shkrimtarëve të mi të dashur. Pas botimit të librit … Read more - Porto Palermo – tjetër rreth i ferrit shqiptar
THANAS GJIKA: (Vlerësime për vëllimin poetik “Porto Palermo…” i Luan Ramës) Luan Rama, duke qenë krijues shumë i ndjeshëm lirik dhe me mendësi të evoluar, nuk u mjaftua me dënimin e krimeve që kishte bërë regjimi diktatorial komunist ndaj … Read more - Bisedë me shenjten Nënë Tereza
(E shkruar me rastin e shenjtërimit të Nënë Terezës) Dhe pak ditë Nënë Tereza do të shenjtërohet atje ku u ngrit kisha e apostullit Shën Pjetri dhe unë ende nuk mund ta realizoj peshën e këtij akti, jo vetëm … Read more - Një Sikstinë shqiptare?
Edhe ne mund të kemi një «Sikstinë» (Një shkrim që kam botuar vite më parë por që na nxit të bëjmë akoma më shumë për trashëgiminë tonë) A ekziston një tjetër Sikstinë në Europë apo Ballkan veç asaj të … Read more - Epistolario
Lettera undicesima “… E però leva su: vinci l’ambascia con l’animo che vince ogne battaglia, se col suo grave corpo non s’accascia…” Dante, Inferno, Canto XXIV 28 Dicembre, Cara, ho ricevuto il maglione che hai fatto per me … Read more - Vedat Kokona dhe liceistët e Korçës në Paris
In mémoriam Ishte prill i vitit 1998 kur një grup ish liceistësh të Liceut francez të Korçës, me në krye përkthyesin dhe shkrimtarin Vedat Kokona, erdhën në Paris. Të gjithë flokëbardhë, gjashtëdhjetë apo tetëdhjetë vjeçarë, që me një nostalgji … Read more - Omeri, artisti dhe “identitetet vrastare”
Para shumë vitesh një një takim miqsh në Paris, Omeri ishte njohur dhe me shkrimtarin Amin Maalouf me të cilin që atëherë, rastësia e solli mos ta takonte më. Por shpesh janë librat që na pikëtakojnë me autorët e … Read more - Udhëtimi i të vdekurit Volter
Jo rrallë, në shumë takime, kafeneja poshtë shtëpisë së Volterit, buzë Senës në Paris, në Quai Voltaire, është bërë intime. Një vend i rastësishëm pikëtakimi shqiptarësh e ku i përhershëm është dhe piktori Zamir Mati. Sipër kokave tona qëndron … Read more - Bukinistët buzë Senës
Bukinistët e Parisit janë kthyer në një lloj embleme midis shumë emblemash të tjera që ka Parisi e që në fakt janë kthyer në emblema botërore, pasi dhe bukinistët e Senës, ka disa vite që janë regjistruar në trashëgiminë … Read more - Bisedë me shenjten Nënë Tereza
Botuar në prag të shenjtërimit të nënë Terezës Dhe pak ditë Nënë Tereza do të shenjtërohet atje ku u ngrit kisha e apostullit Shën Pjetri dhe unë ende nuk mund ta realizoj peshën e këtij akti, jo vetëm në … Read more - Levy Strauss dhe mbrojtja e kulturave
Njeriu që para pak ditësh festoi shekullin e vet, nuk ishte një banor i zakonshëm, por ai me të drejtë mund të quhet mendimtari i shekullit, jo thjesht për moshën e tij, por për atë çka ai solli në … Read more - Shqipëria e Joseph Roth
Shqipëria e Josef Roth Fotografinë e tij shqiptare veshur me kostumin kombëtar dhe me qeleshen e bardhë mbi kokë, Josef Roth e tregonte me krenari. Josef Roth është një shkrimtar austriak që vdiq në mërgim në Paris. Dikur kisha … Read more - Hije dhe Tempuj
Kodrina, ullishta dhe deti tej në horizont, nën dritën e bardhë të hënës. Eshtë mesnatë dhe bota flë buzë plazheve të ujit të kaltër, ndërsa këtu, në këto kodrina, në këto ngrehina të vjetra plot driza është koha kur … Read more - “Shqiptarët dhe Gjenerali heroik”
Viti 2020 është shpallur në Francë “Viti i De Golit”, me rastin e 80 vjetorit të thirrjes që De Gol i bëri Francës së pushtuar nga Londra për të luftuar kundër ushtrive hitleriane. Dhe është e habitshme që pikërisht … Read more - Parathënia e librit “Mbresa parisiane”
Miranda Shehu-Xhilaga – Parathënie We’ll always have Paris – Howard Koch Po lexoja diçka në lidhje me profesionin tim një ditë të zakonshme pune, kur papritur kolegu im, që sapo ishte kthyer nga pushimet, fut kokën në derë dhe … Read more - Portat e Charles Aznavour kur ai ishte gati të vinte në Shqipëri
Një shkrim mbi Charles Aznavour botuar tek Gazeta Shqiptare më 11 qershor 2020. Kliko këtu për të lexuar artikullin e plotë. - Monet “Sikstina e impresionizmit në muzeun e Orangerie-s në Paris
“Monet është për mua një Michelangelo i kohës sonë…” Chagall Para disa kohësh u hapunë “Orangerie” ekspozita e paneleve të Claude Monet me nenyfaret e famshme të tij, të cilat i realizoi gjatë Luftës së Parë Botërore e … Read more - PORTA E FERRIT
Artur Rembo i pëlqente katedralet… Ai fliste për katedralet që ndereshin në qiell. Bodler i pëlqente gjithashtu… Monet pikturonte në dhjetra variante e tone ngjyrash katedralet e përhumbura të Reims apo të Milanos…Eshtë dehëse një katedrale, është magjiplotë. Hygo … Read more - Pullat dhe Letrat nga Bota
“Zonjë, një letër për zotin Rama!” ———- Postjeri i lagjes shfaqej zakonisht nga ora 11.00-12.00 e paradites. Shpesh unë luaja me top në oborrin e pallatit, aty rreth një peme manjoleje që mbushte me një aromë të mrekullueshme gjithë … Read more - Një Mësim Piktural i Georges de la Tour
Piktori francez i shekullit XVII Georges de La Tour n’a jep një mësim të mirë: mund të pikturosh dhe me dy-tre ngjyra dhe ja se si: në vitin 1998, “Galeria e Arteve” në Tiranë kishte nisur prej disa kohësh … Read more - Zao Wu Ki – Hapësirat që Heshtin e Flasin Njëkohësisht
“Hapësira është heshtje”. Kështu titullohet ekspozita post-mortum e piktorit të famshëm të ditëve tona, franko-kinezit Zao Wu Ki në “Palais de Tokyo”, në Paris. Dhe vërtet, tek viziton këtë ekspozitë, pikas menjëherë se në të mbizotërojnë tablo të dimensioneve … Read more - Brigjet Shqiptare dhe Kryqtarët e Via Egnatia
Lançimi i Kryqëzatës së parë për çlirimin e Jeruzalemit u bë në 27 nëntor të vitit 1095, në Koncilin e Clermont-it, në Francë. Papa Urban II kapërceu veriun e Italisë dhe mori rrugën drejt vëndit të frankëve, pasardhësve të … Read more - “Shakespeare and Company”
Doni një libër në gjuhën angleze, një roman nga të fundit, të botuar në Amerikë apo Angli, ose një vëllim poetik a kritikë letrare? Shkoni në “Shakespeare and Company” dhe atje do të gjeni libra nga autorët më në … Read more - Rajmond Dunkan dhe Historia e Jashtëzakonshme Shqiptare
Raymond Duncan (Rajmond Dunkan) bën pjesë në atë elite amerikane e cila u shfaq në Parisin e lirë e antipuritan që në fillimet e shekullit XX, ku veç poetit Oscar Wilde, filozofit Ezra Pound, autorit të “Uliksit” James Joice, … Read more - Në Gjurmët e Gertrude Stein – Fryma dhe Moderniteti
Në një nga librat e saj të shkruar në Paris në vitet ’20 të shekullit XX, Gertrud Stein (1878-1946) kishte shënuar: “Pashë një yll që ishte poshtë. Ishte aq poshtë sa ajo shndriste. Fryma ishte brenda saj…” Sigurisht një … Read more - Kur Fitzgerald endej në rrugët e Parisit
“Unë nuk jam ndonjë njeri i madh, por nganjëherë më ndodh të mendoj se karakteri jo personal dhe objektiv i talentit tim, sakrificat që kam bërë aq shumë për të arritur më të mirën, kanë në vetvete një madhështi … Read more - Aventura Parisiane e George Orwell
Autori i romaneve të famshme “Viti 84” dhe “Ferma e kafshëve”, para se të quhej George Orwell, emri i tij ishte Eric Blair. Dhe aventura parisiane e londoneze, më pas pjesmarrja në Luftën Civile të Spanjës në brigadat vullnetare … Read more