Syri i qiklopit

Dy netë më parë ai i kishte telefonuar në orë të vonë duke menduar i shqetësuar se ndoshta atë çast ajo po flinte.

– Alo?… Kejt?… më fal që po ju shqetësoj tani në këtë orë.

– Ah, jo, ende s’kam rënë… je poshtë në restoranti?… Unë mund të zbres.

Në zërin e saj ai kishte ndjerë një lloj dëshire që të ishte me të dhe të kalonin bashkë atë natë, edhe pse vonë.

– Ah, jo… nuk jam aty… po ju marr nga shtëpia. Sapo mora vesh se sonte në mesnatë do të heqin statujën e Stalinit nga bazamenti, në bulevardin e madh.

– Ashtu, vërtetë? Si kështu? Duket e pabesueshme. Askush nga gazetarët këtu nuk di gjë për këtë.

– Jo, askush, duan ta heqin në heshtje të plotë. Sapo më njoftoi një miku im. Besoj se është e vërtetë.

Çudi, pse në mesnatë?

– Kuptohet, s’duan zhurmë, gazetarë, njerëz që të komentojnë… dëgjo, sapo njoftova dhe Andrean dhe Hildën.

– Ah, çfarë skupi! – lëshoi një pasthirmë ajo me një lloj gëzimi e habie.

– Do jem përballë hotelit çerek ore para mesnatës. Ti e di, statuja është dy hapa përballë.

– A po, sigurisht… atëherë po ju pres!

Ishte hera e parë që i tregonte një afërsi të tillë. Kejt ishte një bjonde e këndshme, me një trup të derdhur si të një atleteje, por ajo që e bënte të këndshme ishte buzëqeshja e saj e përhershme, çka çlironte një mirësi të pafund.

Atë mbrëmje fillim dimri të vitit 1990, në Tiranë binte një llohë dëbore që vinte nga veriu, ku bora kishte filluar shtruar. Nuk bënte ftohtë, pasi dhe erë s’kishte. Njëzet minuta para mesnatës ai kaloi para kullës së vjetër të sahatit të qytetit duke i hedhur një sy akrepave të saj. Sheshi ishte bosh dhe ndonjë kalimtar shkonte tutje bulevardit. Hodhi sytë në të djathtë, para “Galerisë së Arteve” dhe nën dritën e zbehtë të një neoni pikasi figurën bonxtë të Leninit. Ai qëndronte aty, stoik, me një vështrim të çuditshëm hedhur përballë tij, ku një turmë e vogël po mblidhej dhe një vinç po afrohej. U dëgjuan zhurmat e pistoletave të dy minatorëve që mesa dukej po punonin të shkëpusnin statujën e Stalinit nga bazamenti i betontë.

Kur ata u afruan, një grup i vogël kureshtarësh, kalimtarë të vonët, ishin mbledhur aty të tërhequr nga zhurma e pistoletave. Të habitur, gazetarët pikasën se çuditërisht ata tre puntore, rrethuar nga disa policë, po punonin të shkëpusnin statujën. Kur ai u afrua me gazetarët që e ndiqnin pas një polic e ndali :

– Ku shkoni ?… Eshtë e ndaluar…

– Jam gazetar i Radios së Jashtme, – iu përgjigj ai dhe bëri përpara duke i treguar kartën e tij. – Këta gazetarë të huaj janë me mua, – shtoi ai duke treguar nga Kejt e The Independent, Andrea i «La Stampa»-s dhe Hilda e «Radio-Bremen».

Polici deshi ta ndalonte por ai kishte kaluar tashmë duke tërhequr me vete dhe tre gazetarët që e ndiqnin me një kureshtje të jashtzakonshme. Polici shikonte e habitur pa ditur se ç’të bënte, t’i kthente apo t’i linte. Një vështrim që më së fundi dukej sikur thoshte : «E ç’më duhet mua të ngatërrohem me këta të huaj, kushedi ç’më ndodh nesër…».

Atë mesnatë heqja e statujës u bë shpejt. Mjaftuan prerja e shufrave të hekurit që e mbanin të lidhur pas bazamentit që vinçi të hynte në veprim. Andrea fotografonte me shpejtësi ; Kejt kërkonte emrat e dy minatorëve me pistoletat në duar duke fotografuar njëkohësisht, Hilda me mikrofonin e saj të vogël i ishte afruar puntorit me pistoletë dhe kërkonte t’i thoshte se çfarë ndjente për këtë çast historik. Puntori qeshi, vështroi nga ai, pastaj nga policët, mërmëriti diçka nëpër dhëmbë dhe në fund shtoi : «Sigurisht që duhej hequr… mjaft më! » dhe duke rrëmbyer përsëri pistoletën deshi t’i largohej kësaj interviste.

Kur ai ngriti sytë, vinçi, që mbante nderur monumentin e rëndë prej bronxi tundej lehtë në një pozicion të pjerët, gjysmë i përkulur. Sikur po e ngrinin nga varri. Lumturisht diktatori shqiptar, nxënësi më i zellshëm i tij, kishte vdekur dhe nën presionin e Perëndimit vazhduesi i tij, që deri atëherë nuk kishte guxuar ta prekte idhullin e klasikut të “katërt”, pra pas atij të Marksit, Engelsit dhe Leninit, tani po tërhiqej. Udhëheqësi suprem nuk e kishte ndarë nga tavolina e tij e punës, nga koka krevatit dhe shtëpia e tij deri sa vdiq. Ishte një lloj Mesie. Portreti Stalinit shfaqej ngado në pankartat e mëdha, nëpër rrugë, plazhe, fusha e male, krahas portretit të tij. Madje emrin e Stalinit ia kishte vënë dhe një qyteti naftëtarësh.

Para se të largoheshin, Andrea e drejtoi edhe njëherë objektivin e aparatit drejt statujës e cila tashmë po zhvendosej mbi karrocerinë e kamionit që priste me motorr të ndezur. Pastaj e drejtoi objektivin nga bulevardi përballë ku shquhej zbehtë përmendorja e Leninit, i cili shikonte në një heshtje të madhe largimin e pinjollit të tij që asnjëherë nuk e kishte dashur, dhe aq më tepër që shqiptarët e kishin vendosur përballë tij. Ç’ide absurde!…

Më së fundi statujën e rëndë prej bronxi e shtrinë mbi karrocerinë e kamionit. Shkonin ta « varrosnin » sërrish, s’dihej ku, ndoshta në ndonjë fonderi. Atë mesnatë të vonë ai përshëndeti gazetarët që i shoqëroi deri në hyrjen e hotelit dhe u largua me nxitim për në shtëpinë e tij. Ndjehej i gëzuar. Në “Hotel Dajti”, tre gazetarët jepnin lajmet e para të një ngjarje që Perëndimi e priste: heqjen e statujës së Stalinit. Një simbol binte. Tashmë kishte mbetur veç monumenti gjigand i diktatorit në shesh të qytetit. Atë natë, nëpër eterin e qiellit shqiptar, shpërndahej lajmi i jashtëzakonshëm.

Po kthehej. Kishte një lloj ngazëllimi, mbase ngaqë ishte një nga dëshmitarët e rrallë të atij moment historik. Papritur u kujtua se ishte pikërisht datëlindja e Stalinit. Koinçidencë apo e qëllimtë ? Në fakt, para një vit datëlindja e Stalinit nuk ishte festuar si më parë. Nxitonte dhe kur mbërriti as vetë nuk e kuptoi si mbërriti aq vonë. Të gjithë flinin. Mbas disa orësh, në mëngjes qytetarët e Tiranës që do të kalonin nga bulevardi do të konstatonin largimin e asaj statuje, e atij njeriu që i solli aq fatkeqësi gjysmës së Europës. Të nesërmen, në disa gazeta ishte botuar fotografia e qeshur e minatorit që jepte intervistë me gazetaren e The Independent, në gazetën La Stampa, si dhe statuja e varur në ajër e Stalinit që mezi mbahej nga vinçi.

Atë mëngjes shumë studentë që shkonin në universitetin e Tiranës dhe kalonin nga bulevardi, nuk e pikasën fillimthi se bazamenti i statujës ishte bosh. « Radio Tirana » s’kishte transmetuar asgjë për një ngjarje të tillë, madje as Radio-Televizioni Shqiptar e gazetat e ditës. Dikush papritur e kishte pikasur dhe njerëzit kishin ndalur. Të tjerë që erdhën më pas shikonin të habitur atë bazament pa të zotin e tij. Fytyrat e tyre ishin të qeshura : pëshpërima, të qeshura, thirrje të vogla dhe hapa që nxitonin drejt bazamentit në atë mëngjes të dielltë. Një kohë tjetër afronte dhe kjo ndjehej në fytyrat e njerëzve që ndalonin, të cilët pothuaj instinktivisht kthenin kokën nga krahu tjetër i bulevardit ku spikaste Lenini, krahëhapur, me pallton e tij në dorë. «Po ky, kur do të hiqet?» – tha dikush mes turmës…

Lloha e borës s’kishte lënë asnjë gjurmë dhe dielli që ishte ngritur disi tregonte se do të bënte një kohë e bukur. Një ditë më vonë, bashkë me gazetarët, sipas programit, ata ishin nisur drejt jugut. Thjesht një vështrim i shpejtë rreth peizazhit shqiptar, njerëzve, qyteteve të jugut, jetës të «planetit shqiptar» siç shkruhej shpesh në shtypin e huaj, meqë hyrja e gazetarëve, deri para pak muajsh ishte pothuaj gjithnjë e kontrolluar. Një dritë e bardhë diellore mbulonte gjithçka. Ata u nisën me dy vetura të Parkut të Delegacioneve, siç përdoreshin përgjithësisht për gazetarët apo miqtë e Shqipërisë. Gjatë gjithë rrugës, në sediljen e pasme, ashtu me lirshmërinë e saj të një çupëline ajo i ishte ngjeshur afër dhe vazhdimisht e pyeste rreth qytezave që shfaqeshin, fshatarëve, ndonjë fabrike buzë rrugës, jetës së fshatarëve, efektit që kishte bërë heqja e Stalinit në popullsinë shqiptare, etj. Ndërkohë ai përgjigjej me një qeshje të lehtë që e bënte akoma më simpatik. Ishte i çliruar, pasi ishin vetëm dhe nuk kishte njerëz të tjerë përreth që mund të pëshpërisnin në veshët e «Sigurimit». Shoferi dinte veç dy fjalë anglisht si «Mirëmbrëma», «Mirëmëngjes», «Faleminderit» dhe kaq. Pasi kaluan Fierin, ajo nisi t’i tregonte rreth jetës së saj, studimeve në Oksford dhe pastaj nisjen e karrierës në gazetari, fillimisht në një agjenci lajmesh. Duke qeshur i pëshpëriti afër veshit se s’kishte patur fat në dashuri, edhe pse ajo i kishte dashur me gjithë forcë ata që kishte njohur. Tani dua të bëj një fëmijë, i ishte shprehur ajo. Eshtë shansi im i fundit. Tashmë i kam kaluar dyzet vjet të jetës time. Dhe pastaj kishte shpërthyer në të qeshura.

– Po ti? i ishte afruar ajo duke e parë drejt e në sy, për të dëgjuar sekretet e tij. Je i dashuruar?… Me kë? Me gruan tuaj apo dikë tjetër!

Ai qeshi dhe ngriti supet. S’dinte si t’i përgjigjej kësaj pyetje të komplikuar.

– Ah, e di, kjo është një pyetje e vështirë për ju burrat.

– Jo, por… – donte të justifikohej ai, – por ndërkohë ajo kishte hedhur sytë drejt atij imazhi mahnitës që shfaqej, sapo kaloje qafën e Llogarasë dhe ku që lart, si nga dritarja e një avioni pikasje poshtë bregun e një deti blu me një plazh rëre.

Ç’mrekulli?! – tha ajo dhe kërkoi të ndalonin makinën.

Ata zbritën dhe filluan të vështrojnë atë pamje të jashtëzakonshme dhe në të majtë, tutje,  majat e larta të malit të Pikëllimës. Makina e gazetarëve të tjerë u shfaq dhe ndaloi pranë tyre. Gazetarët dolën duke marrë me vete aparatet e tyre. Herë pas here Kejt hapte krahët duke u mbushur me frymë, sikur të ishte në majat e Himalajeve.

Drekën atë ditë e hëngrën në Borsh, nën rrepet plot gurgullima të ujrave të burimit që zbrisnin nga lart. Pastaj shkuan në breg.

– Doni të laheni? – e kishte ngacmuar ai.

– E pse jo?… Megjithëse mendoj se duhet të jetë ftohtë, – ishte përgjigjur Kejt dhe duke ngritur pantallonat shkoi këmbëzbathur drejt ujit. – Me këtë det të bukur dhe me këtë diell Shqipëria duhej të kishte fytyrën e një vajze të bukur…

Ai harroi se ata vinin nga detet e veriut dhe se një kohë e tillë këtu për ta ishte si një vjeshtë e ngrohtë.

Në perëndim ata mbërritën në Sarandë. Edhe pse dimër, dukej si një ditë pranvere. Bënte ngrohtë. Moti çuditërisht ndryshonte shumë me veriun shqiptar. Pasi lanë valixhet, nga taraca e hotelit ata vështruan një çast nga deti dhe konturet mjaft të dukshme të ishullit të Korfuzit përballë. Ulur në barin e hotelit, vera me një etiketë me kokën e Dea-s së Butrintit antik, një e kuqe me një ngjyrë veluri të errët, u pëlqeu shumë. Pastaj u futën brenda për të ngrënë darkën. Si gjithnjë ajo bënte kujdes të ulej afër tij. Gjatë bisedës, lidhur me problemet e shumta dhe varfërinë që kalonte Shqipëria në vitet e fundit, triskëtimi i ushqimit, papunësia, veshtirësitë e mëdha në fshatra ku prodhimi bujqësor nuk arrinte të mbushte barkun e shqiptarëve, etj, në një çast pauze, ajo e pyeti:

– Po ti ke udhëtuar jashtë?

– Ku?

– Nëpër Europë!

– Ah, jo, sikur… Udhëtimet jashtë kanë qenë tepër të kufizuara. Jo çdo kush mund të lëvizë. Prandaj dhe njerëzit, së fundi, tentojnë të largohen nga kufijtë në mënyra të ndryshme.

– Do kishit dëshirë të udhëtonit?

– Sigurisht… çdo kush do të kishte dëshirë… Gjithë këto vite kemi jetuar të mbyllur, duke ëndërruar…

Ajo e vështroi me një vështrim të çuditshëm, disi keqardhës e megjithatë me dashuri.

Ai e kuptoi se po të ishin vetëm, ajo do të donte ta puthte… Gjthçka shfaqej në sytë e saj që shndrisnin.

Pas darke ata po shëtisnin në shëtitoren e qytetit. Ishte një mbrëmje e bukur. Andrea dhe Hilda ecnin përpara duke biseduar dhe ata shkonin pas tyre, me hap të ngadalë dhe me një ndjesi kënaqësie që ishin bashkë.

Ndërkohë, një dritë e fuqishme nga cepi i shkëmbit filloi të lëvizë mbi sipërfaqen e detit.

– Po kjo? – u çudit ajo duke vështruar me një lloj habije shfaqjen e asaj drite të fuqishme, të asaj fashoje drite që lëvizte ngadalë mbi det, nga njëri cep i bregut në tjetrin. Ai vetëm qeshi.

– Vërtet, ç’është kjo dritë e çuditshme kështu papritur? – këmbënguli ajo.

Ai heshti një çast e pastaj tha:

– Për të ruajtur bregun.

– Ashtu?… Nga kush?…

– Për të ndaluar ata që duan të ikin, – dhe ai e pa drejt e në sy me një ndjesi dhimbjeje.

– Përse… për të shkuar në Korfuz?… Me çfarë?

– Me gjithçka, me barkë, komardare, gomë makine… dhe me not!

– O Zot, ç’dritë e frikshme… – dhe ajo ndaloi e shtangur nga ajo pike që hidhte atë dritë të forte. – Si një sy qiklopi!

Ajo e tha atë shprehje ashtu pa u menduar, siç i erdhi në mendje, por ishte një fjalë që të çonte në prehistori. Kush ishte qiklopi? Ai që e mbante në gjunjë këtë popull… Me siguri, mendoi ai, ka kujtuar aventurën e Odiseut me qiklopin dhe që ashtu i verbuar e kërkonte atë drejt bregut duke hedhur kuturu shkëmbenjtë mbi det.

Pas një heshtje të gjatë, duke ndjekur fashon e gjërë të dritës që bënte të shihje gjithçka mbi breg, ai nisi t’i tregojë historinë e dy motrave me vëllain e tyre. Meqë donin të arratiseshin, një mbrëmje ishin nisur me not pikërisht nga ai breg dhe rrugës, vëllai i tyre kishte mbetur rrugës. Të nesërmen në mëngjes, marina greke kishte gjetur në det veç dy vajzat, ndërkohë që vëllai i tyre ishte zhdukur në humbëtirat e detit.

– Oh, ç’tmerr!… E paimagjinueshme! – tha ajo me një zë gati të mekur.

Ndërkohë drita e prozhektorit gjigand, ngritur mbi majën e atij shkëmbi në të majtë të qytetit u shua. Errësira e natës u bë akoma më e dukshme edhe pse aty-këtu dritat e neonëve ndriçonin zbehtë shëtitoren buzë detit.

– Domethënë vëzhgojnë mbi gjithçka që mund të lëvizë në breg!… Të duket si në skenën e një teatri të frikshëm e absurd…

Ndërkohë pranë tyre kalonin qytetarët, përgjithësisht familjarë apo njerëz të moshuar që ishin mësuar prej kohësh nga drita e prozhektorit ndaj të cilit ishin indiferent. E si mund të habiteshin me një rit të tillë të përnatshëm. Ata ishin mësuar tashmë me verbimin…

Pothuaj instinktivisht ai ktheu kokën prapa se mos shikonte ndonjë nga ata që zakonisht ndiqnin nga pas gazetarët e huaj apo çdo të huaj që shkelte në territorin e Republikës shqiptare. “Lumi flë, hasmi nuk flë”, shkruhej në një nga parullat që ndriçohej nga neoni i rrugës. Vallë e ndiqnin?… Ku janë ata dy tipat që kishte parë kur kishin lënë valizhet dhe ishin shfaqur në bar përsëri?…

Darka e asaj mbrëmje kaloi shpejt pasi rruga i kishte lodhur. Qytetarët e Sarandës i kishin habitur me qetësinë e tyre, ndërkohë që një lloj trishti kishin ndjerë gjatë gjithë rrugës, veçanërisht në kalimin e Kavajës, Lushnjës, Fierit dhe Vlorës. Fytyra të ngrysura që i vëzhgonin me indiferencë. Ne fillim u ngritën Hilda dhe Andrea i La Stampa-s. Por shpejt u ngritën dhe ata. Në holl, një ekran televizioni tregonte imazhet e një vizite të një prej drejtuesve të vendit në zonën e veriut, ku entusiazmi i njerëzve dukej artificial dhe i shtirë. Vrasja e Çausheskut që njerëzit kishin parë nga ekranet e televizioneve italiane apo nga televizioni jugosllav e kishte tronditur ndërgjegjen jo vetëm të botës por dhe atë të klasës politike shqiptare ende në pushtet. Ata ngjitën shkallët dhe në një kat më pas ai u ndal.

– Po shkoni?… – tha ajo me një ton të habitur. – Ejani, është ende herët. Kam marrë me vete një uiski… sikur s’më flihet sonte, – qeshi ajo.

Ai u zu ngushtë dhe diçka mërmëriti pa e kuptuar dhe vetë se çfarë tha.

– Atëherë? – shtoi ajo gjithnjë duke qeshur.

– Sot jemi lodhur dhe nesër jemi përsëri për rrugë, – shtoi ai dhe uli sytë që ajo mos ta spikaste se kishte turp që po i thoshte një gënjeshtër të tillë.

Ajo diçka donte të thoshte ende por pastaj duke qeshur, ngriti dorën dhe e përshëndeti.

– E po mirë! Natën e mirë ! Shihemi nesër !…

Ai përsëri donte të thoshte diçka por fjalët i mbetën në gojë. E ç’të thoshte ?… Vallë të justifikohej se kishte frikë të shkonte me të ? Por ajo ndërkohë po ngjiste shkallët e para të katit të dytë. Në çast ndjeu një lloj trishti, apo më mirë përbuzje për veten, pasi e kuptoi se gjithçka e tij ishte shprehje e një frike. Dhe vërtet kishte shumë dëshirë të shkonte dhe të vazhdonte bisedën me të. Ajo i kishte folur shumë për ngjarjet në Lindje. Një ditë më parë i kishte treguar për reportazhet e saj në Murin e shëmbur të Berlinit, për ngjarjet në hapjen e kufirit hungarez, në Timishoara ku filloi lëvizja kundër Çausheskut apo në Bukuresht një ditë pas largimit të diktatorit. Gjithçka ishte e bukur tek ajo, tronditëse dhe joshëse gjithashtu. Ajo i thoshte gjërat në një mënyrë të natyrshme dhe bukur.

Ai qëndroi një çast ashtu në heshtje dhe pastaj u drejtua drejt korridorit duke kërkuar numrin e dhomës. Ecte ngadalë, duke menduar njëkohësisht se përse e kishte kapur ajo frikë e madhe. Ndoshta nga ata të dy që ishin jashtë dhe kontrollonin gjithçka. E megjithatë ai e dinte se gjërat po ndryshonin me shpejtësi, por përsëri kishte frikë ashtu si shumë të tjerë. E ku i dihej?…

Ndaloi para portës, e hapi dhe hyri brenda. Hoqi xhaketën dhe e flaku tutje. Vështroi nga dritarja dhe përsëri filloi të lëvizte nëpër dhomë ashtu kot. Pastaj u ndal. Vërtet, pse mos të shkonte. Ai thjesht do të shkonte ta shoqëronte. Edhe ai kishte dëshirë të rrinte me të, të ndjente nga afër aromën e lehtë të parfumit të saj, të shikonte atë qafë të gjatë e të bardhë si një qafë nga ato të tablove të Modilianit, ta përqafonte e pse jo, miqësisht, dashurisht, edhe pse bashkë kishin veçse katër ditë që njiheshin. Në fakt, ai kishte shoqëruar dhe disa gazetare të tjera, por Kejt ishte e veçantë, ndryshe nga të tjerat që mbanin një lloj distance me shoqëruesit e tyre. «Frikacak !» – i tha vetes dhe u përplas ashtu i veshur në krevat dhe qëndroi një çast të gjatë me sytë nga tavani. Pastaj ktheu sytë nga dritarja ku tutje dukej ai qiell i bukur plot yje. Gjithçka ishte poetike. Mbylli sytë.  E pa veten në nje errësirë të plotë. Një errësirë që kumbonte me të qeshurën e Kejt. « Frika, frika » mendoi dhe i erdhi keq për veten e tij. Iu duk vetja si një burrë i vockël, i poshtër, i transformuar në një qenie të kontrolluar, nën diktat, që nga lindja e tij. “Deri kurrë do të jetojmë me këtë frikë?”… Papritur ndjeu një forcë e çuditshme që e ngriti vërtik dhe e bëri ti sulej derës. Çfarë po ndodhte kështu? Madje derën nuk e mbylli me çelës. Eci shpejt dhe u nis drejt korridorit, mori shkallët, i ngjiti me këmbë, arriti në katin e sipërm dhe nxitoi tek porta e dhomës së Kejt, në numrin 332. Dukej se dikush tjetër po e komandonte, sikur nuk ishte ai, por një i ngjashëm. Hezitoi një çast, tepër të shkurtër dhe trokiti. Pertej u dëgjua një lëvizje dhe ja ku porta u hap. Kejt po e shikonte me një habi dhe gëzim të natyrshëm:

– Ah, më së fundi, pra ju pëlqen një uski!

Ajo sapo kishte dalë nga dushi dhe ishte me penjuarin e saj. Flokët i kishte ende të lagura. Ajo e la penjuarin të lirë dhe para tij u shfaq disi trupi nudo i saj. Ajo e pa hutimin e tij dhe e kuptoi se kishte ardhur për të. Iu afrua dhe ashtu me penjuarin e hapur, me gjinjtë e lëshuar, ajo e përqafoi dhe e mbuloi me të puthura.

O Zot, ç’po ndodh kështu, mendoi ai dhe gjithnjë duke e puthur nisi të flakë rrobat e tij, këpucët, këmishën, pantallonat dhe mbathjet, gjithnjë duke e pushtuar me forcë gjersa ranë në shtrat. Çuditërisht ata nuk folën fare. Ishte një tërheqje e habitshme, një kërleshje ku ndihej veç dihatja e tyre, pëshpërimat, fjalë të copëzuara, të pakuptimta, shqip dhe anglisht, rënkime. Një çast ai ndaloi dhe ashtu nën dritën e abazhurit kërkoi të shohë fytyrën e saj. I puthi sytë, buzët, gushën, gjinjtë. Ajo veç rënkonte lehtë, qeshte nga një kënaqësi e madhe, shtrënguar nga ato duar të fuqishme burri ku forca dhe përkëdhelja ishin bashkuar njësh. Ajo e ndjente veten në qiell. U drithërua nga një orgazëm e parë. Tani ai s’po rëndonte fare mbi të. Me buzët e tij ai përshkonte tashmë kurrizin e saj, ijet, shpatullat, duke u ngjitur drejt supeve dhe zverkut, aq sa ajo u lëshua plotësisht në atë dehje sublime. Tashmë ishte poshtë tij, me seksin e tij, me atë fund barku që lëngështohej, me një përpëlitje që i vinte nga thellësia e qenies. Ishte përsëri në orgazëm e sipër kur papritur ai ndaloi. Oh, përse, ç’po ndodhte kështu ?… Ajo hapi sytë dhe pa profilin e tij që shikonte nga dritarja me një ndjesi frike. E kuptoi, ishte drita, syri i qiklopit që sapo ishte ndezur përsëri për të përgjuar sërrish tutje bregut, ku drita mesa dukej reflektohej deri në dritaren e tyre. Ishte si një dritë vetëtime, e zgjatur.  Ai pati një çast hezitimi dhe pastaj, papritmas, u ngrit dhe nisi të vishej me shpejtësi.

– Cfarë ke ? – e pyeti ajo e shqetësuar duke ndenjur ulur në shtrat, pa e kuptuar se ç’po ndodhte me të. Një habi e shqetësuar qe e kishte pushtuar të tërën.

– Më fal Kejt, duhet të shkoj…- dhe ndërkohë iu afrua dritares duke parë poshtë dhe pastaj tutje nga drita e prozhektorit që u shfaq përsëri.

– Përse kështu ? – i tha ajo me atë vështrim të dëshpëruar.

– Duhet…- mërmëriti ai dhe doli me shpejteësi. – Natën e mirë !

Dera u mbyll dhe ajo për një çast mbeti pa frymë. Si kështu ?… Ngadalë ajo iu afrua dritares. Vështroi natën dhe pastaj dritën e prozhektorit që hetonte nëpër det, si të kërkonte dikë. Iu kujtua përsëri ajo histori që sapo kishte dëgjuar nga goja e tij për mbytjen e atij djaloshi që s’kishte arritur deri në bregun e lirisë, atë kufomë që ishte endur sipër dallgëve pa jetë gjersa më në fund ishte zhytur ngadalë në detin e errët drejt thellësive të pafund.

Ai ndërkohë po nxitonte tani të kapërcente me një frymë atë korridor të shtruar me tapet të kuq. E kuqja mbizotëronte ende ngado, simbolikë kombëtare. Tek kthesa e shkallëve nga ku do zbriste ktheu dhe një herë kokën për tu siguruar se nuk ishte hapur ndonjë nga dyert e dhomave të hotelit dhe u habit që në derën e saj pikasi figurën e Kejtit, dalë përgjysmë nga dera, disi e anuar, me penjuarin e saj të natës që po vështronte me një lloj habie të pakuptueshme, si ti thoshte : « Si kështu? Vërtet ike ? »… Ai thjesht, në mënyrë instinktive ngriti dorën si ta përshëndeste, apo t’i kërkonte falje për atë ikje të shpejtë, harbute…

Shkallët i zbriti dy e nga dy, gati me një vrap të çmendur dhe shtyu me forcë derën e dhomës duke e mbyllur nga brenda dhe duke u pështetur menjëherë pas saj. Një çast të gjatë qëndroi pa lëvizur, duke përgjuar heshtjen dhe ndonjë lëvizje se mos vallë këmbë të rënda afroheshin papritmas për ta marrë. Imagjinoi çastin që këmbët që do vinin nga fundi i korridorit do të ndalonin para derës së tij, një dorë do trokiste tre herë, ai do ta hapte dhe fytyra e njërit prej tyre, ajo e atij me kasketë dhe një kostum të rëndomtë do t’i nënqeshte lehtë duke i folur rëndë :

– A mund të vini pak me ne ?… Duam të sqarojmë diçka me ju !

Ai mbylli sytë. Jo, asgjë e tillë nuk po ndodhte. As këmbë të rënda s’po afroheshin, as dora nuk trokiti. Mbylli sytë një çast të gjatë. E pikërisht në atë errësirë që e rrethonte, dëgjoi zërin e njeriut me kasketë që i thoshte me një të qeshur disi të egërsuar:

– Hë borgjez i vogël… do p… ti, po ne ç’jemi, kush na ka pjellë ne, lopa?… Hë klysh i vogël, do p… të huaj, të kremosur dhe të parfumosur!

U përpoq të mbushej me frymë. Ndjeu që balli iu mbush me djersë. O Zot, mendoi mos më kanë filmuart fshehurazi, mos më kanë inçizuar?… një shok i tij dy vite më parë i kishte lënë të kuptonte se poshtë tavolinave dhe rrëzë kanapeve meshini të barit të “Hotel Dajtit”, ishin instaluar mikrofona përgjuese. U përpoq të sillte në mendje bisedat që kishte zhvilluar me gazetarët dy-tri ditë më parë. Kujtoi atë mbrëmje kur Hilda e “Radio Bremen” e kishte pyetur se ç’mendonte për Stalinin dhe ai i kishte thënë se Stalini kishte patur merita për kohën e Luftës së Dytë Botërore dhe të paktën kjo nuk i duhej mohuar. Por ajo i kishte ndërhyrë duke i folur për proçeset politike, burgimet e intelektualëve, për Pastërnakun, Jevtushenkon, për opozitarët dhe vrasjet e tyre, për gulagun e Solzhenicinit. Ai vetëm kishte tundur kokën në një mënyrë të dyshimtë që mund të merrej dhe si një pohim apo si diçka e diskutueshme. Por menjëherë sapo kishin dalë në boulevard ishte ai vetë që kishte hapur përsëri bisedën për të mbështetur mendimin e saj. Tashmë s’mund të kishte frikë se natyra nuk dinte të përgjonte. Madje i kishte folur dhe për romanin e Oruellit “Viti 84” të cilin e kishte lexuar fshehurazi duke e përpirë brenda një nate. Dhe ja tani ku iu shfaqën përsëri ato labirinthe të errta që kishte imagjinuar, ato kamera, syrin vëzhgues që survejonte çdokënd i cili do të tentonte të dilte nga kuadrati uniform e totalitar.

Atë çast u përpoq të vëzhgonte orën por e kuptoi se ishte një lëvizje mekanike që s’kishte të bënte me kohën. Papritur, menjëherë, me një lëvizje të pavullnetshme, shkoi drejt dritares që binte mbi hyrjen e hotelit për të parë nëse ata dy “operativë”, siç quheshin zakonisht, ishin aty apo ndërkohë  po zhbironin nëpër korridoret dhe dhomat ku strehoheshin të huajt. Por jo, ata ishin aty, duke pirë cigare, duke qeshur me njëri-tjetrin, ashtu në mënyrë trashanike dhe brutale, duke vëzhguar nga rruga, ku kalimtarë të rrallë kalonin. Mbylli sytë. Një çast, vetëm një çast. Do të donte të ishte në atë errësirë të krijuar nga mbyllja e qepallave, sikur ato të ishin porta të mëdha e të rënda që vetëm kështu mund ta mbronin. Por në errësirën e plotë, iu shfaqën papritur dy sytë e shkëlqyer të Kejt me një habi të skajshme. Po, atë çast ata ishin në kulmin e një ngazëllimi të madh, pothuaj e një deliri, por papritur, sapo kishte ndjerë dritën e atij prozhektori, kjo i kishte sjellë një zhbërje të çuditshme, një ndalim frymëmarrjeje, ku seksi i tij ishte flashkur me një shpejtësi të llahtarshme…

Hapi sytë përsëri. Për herë të fundit syri i qiklopit vëzhgoi mbi det me dritën e tij të fuqishme. Ende nuk ishte verbuar. Një çast kujtoi një histori që kishte lexuar dhe imagjinoi sesi në kohra shumë të vjetra, mbi një shpellë, njerëzit e tiranit Denis i Sirakuzës kishin hapur lart një vrimë nga ku shuhej se ç’bënin të burgosurit brenda asaj shpelle. Madje vetë tirani vinte dhe përgjonte dhe shikonte nga vrima, duke përgjuar se mos së shpejti flitej për ndonjë revoltë. Ata që i dyshonte, i vriste menjëherë… Menjëherë u drodh. Më së fundi u tërhoq nga dritarja dhe u lëshua gjithë dëshpërim në shtrat me një raskapitje të madhe. Donte të mbyllte sytë dhe të strukej në errësirën e thellë.

Ishin ditët e fundit të qiklopit…